Het kadaster is een aanduiding voor het officiële register waarin onroerende eigendommen binnen een gebied geregistreerd staan. Het kadaster is een organisatie die verantwoordelijk is voor het bijhouden van dat register. Zowel de organisatie als het register kunnen worden aangeduid met “het kadaster”. Het kadaster is een dienst van de Nederlandse overheid.
Geschiedenis
Voorgeschiedenis van het kadaster
Het kadaster in Nederland is opgericht in het jaar 1832, maar is sinds 1994 een zelfstandig bestuursorgaan. Tot het einde van de 18e eeuw had het koninkrijk der Nederlanden nog geen centrale administratie voor haar grondgebieden. Er waren wel pogingen ondernomen om dit te veranderen. De administratie bleef rommelig en vaak achterhaald. Dit maakte het moeilijk om waardebepalingen te doen en belastingaanslagen te geven.
Pas toen Nederland een eenheidsstaat werd in 1798, werd getracht om belastingheffingen beter te kunnen rechtvaardigen. Om dat te kunnen doen werd een administratieve organisatie opgezet. In de jaren die daarop volgden werd Nederland beter in kaart gebracht, met daarbij een overzicht van gegevens over het soort perceel, de oppervlakte en wie de grond bezat. Ook dit project ving niet veel wind. De kaarten waren nog steeds niet systematisch en onvolledig.
Kadastrering tot 1832
In 1825 werd er meer druk gezet op het invoeren van een burgerlijk wetboek. Daar zou een geplande invoering van het verband tussen grondboekhouding en hypothecaire boekhouding. Van 1825 tot 1831 werd er een inhaalslag gemaakt met het in kaart brengen van Nederland. Hoewel deze kaarten niet van uitmuntende kwaliteit waren, bracht het Nederland wel dichter bij een eerlijker systeem om belastingen te heffen en een duidelijk centraal overzicht van grondbezit en waar grond voor dient.
Het kadaster actueel
De actuele organisatie en register dat we kadaster noemen is verantwoordelijk voor de registratie van grondgebieden, de functie ervan en de eigenaar ervan. In de praktijk wordt er beroep gedaan op het kadaster als men wil weten waar de erfafscheiding van een grondgebied specifiek loopt. Daarnaast zijn ze er verantwoordelijk voor om veranderingen in het register door te voeren.
Een voorbeeld daarvan is: Je woont in Vught en je wil verhuizen naar Den Bosch, je zoekt een makelaar in Vught of Den Bosch en die vind een huis waar je tevreden over bent. Je besluit het huis te kopen en je tekent bij de notaris alle papieren om aan te duiden dat je woning per ingang van datum x tijdstip y, officieel van jou is. De notaris voert deze gegevens door en het kadaster zorgt er vervolgens voor dat de notering in het kadaster register kloppend wordt gemaakt.